Müsəlman kimi yaşa!
- 165
Qədr gecəsi
Mərhəmətli
və Rəhimli Allahın adı ilə
Bəşəriyyətə
nazil olmuş ən əzəmətli kitab Qurandır və Quran çox dəyərli bir gecədə nazil
olmuşdur. Bu gecə Qədr gecəsidir. Uca Allah bu gecə haqqında kamil bir surə
nazil etmişdir:
بِسۡمِ ٱللَّهِ
ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ
Mərhəmətli
və Rəhmli Allahın adı ilə!
إِنَّآ
أَنزَلۡنَٰهُ فِي لَيۡلَةِ ٱلۡقَدۡرِ
Həqiqətən,
Biz Quranı Qədr gecəsində nazil etdik!
وَمَآ
أَدۡرَىٰكَ مَا لَيۡلَةُ ٱلۡقَدۡرِ
Sən
haradan biləsən ki, Qədr gecəsi nədir?
لَيۡلَةُ ٱلۡقَدۡرِ
خَيۡرٞ مِّنۡ أَلۡفِ شَهۡرٖ
Qədr
gecəsi min aydan xeyirlidir.
تَنَزَّلُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ
وَٱلرُّوحُ فِيهَا بِإِذۡنِ رَبِّهِم مِّن كُلِّ أَمۡرٖ
O gecə
Rəbbinin izni ilə mələklər və Ruh (Cəbrail) hər işə görə yerə enirlər.
سَلَٰمٌ
هِيَ حَتَّىٰ مَطۡلَعِ ٱلۡفَجۡرِ
O gecə
sübh açılanadək əmin-amanlıq olur. (Qədr
surəsi, 1-5)
*Başqa
ayədə isə uca Allah bu gecəni mübarək gecə adlandırmışdır:
إِنَّآ
أَنزَلۡنَٰهُ فِي لَيۡلَةٖ مُّبَٰرَكَةٍۚ إِنَّا كُنَّا مُنذِرِينَ
Biz
onu mübarək bir gecədə nazil etdik. Həqiqətən, Biz qorxuduruq.
فِيهَا
يُفۡرَقُ كُلُّ أَمۡرٍ حَكِيمٍ
Hər
bir hikmətli iş o gecədə ayırd edilir. (Duxan, 3-4)
*Qədr gecəsi
nə üçün bu adla adlandırılmışdır?
Deyilir
ki, bu adla adlandırılıb, çünki o gecənin Allah qatında qədir-qiyməti (dəyəri)
böyükdür.
Deyilir
ki, həmin gecədə ibadətin qədir-qiyməti (dəyəri) Allah qatında böyükdür.
Həmçinin
deyilir ki, həmin gecədə bir il ərzində baş verəcək şeylər təqdir olunur.
Bax: Alləmə
AbdurRahman Sədi "Taliqat alə Umdətul Əhkam" Oruc babı
*Qədr
gecəsi nə vaxtdır?
Rasulullah
ﷺ belə buyurmuşdur:
Qədr
gecəsini Ramazanın son on günündəki tək gecələrdə axtarın.
Bax: Buxari, 2017
Hafiz
İbn Həcər (Allah ona rəhm etsin) belə deyir:
Qədr
gecəsi, Ramazan ayındadır, sonra isə Ramazan ayının son on gecəsində olmaqla məhdudlaşdırılmışdır,
sonra isə tək gecələrdə məhdudlaşdırılmış, daha sonra isə müəyyən bir gecədə məhdudlaşdırılmamışdır.
Bu məsələ barədə rəvayət olunan dəlillər bunu ifadə edir.
Bax:
Fəthul Bari, 4/260
*Kim on
gecənin hamısını ibadətdə keçirərsə, Qədr gecəsinə isabət etmiş olar.
İmam
İbn Qeyyim (Allah ona rəhm etsin) belə demişdir:
Əgər
Qədr gecəsi ildə bir gecə olsaydı, o gecəyə yetişmək üçün bütün ili ibadətə
qalxardım. Elə isə on gecəni necə?! (ibadətə qalxmayım).
Bax: Bədəiul Fəvaid, 1/55.
*Bəs Qədr
gecəsinin ən çox isabət etdiyi gecə hansıdır?
Böyük
səhabə Ubey İbn Kəb (Allah ondan razı olsun) belə demişdir:
Tək
olan Allaha and olsun ki, mən Qədr gecəsinin hansı gecə olduğunu bilirəm. Qədr
gecəsi Allah Elçisinin ﷺ bizə ibadətdə keçirməyi əmr
etdiyi gecədir. O gecə iyirmi yeddinci gecədir. Həmin gecənin səhəri günəş
şüasız çıxar.
Bax: Muslim, 762.
Şeyx
Muhəmməd Əli Adəm Əl-İtyubi (Allah ona rəhm etsin) belə demişdir:
Alimlər
Qədr gecəsinin hansı gecə olması barədə çox ixtilaf ediblər. Onların məzhəblərindən
bizə bəlli olan bu barədə qırxdan artıq rəyin olmasıdır. Mənim üstün gördüyüm rəy
dəlillərin güclü olmasına görə cumhur alimlərin üstün gördüyü iyirmi yeddinci
gecədir.
Bax: Şərh Səhih Muslim, 21/559.
*Qədr
gecəsi olması ehtimal olan gecələrdə edilən dua:
"اللّهُمَّ إنَكَ
عَفُوٌّ تُحِبُّ الْعَفْوَ فَاعْفُ عَنِّي"
"ALLAHUMMƏ
İNNƏKƏ AFUVVUN TUHİBBUL AFVƏ FƏFU ANNİ"
"Allahım
sən əfv edənsən (bağışlayansan) və əfv etməyi də sevirsən məni əfv et
(bağışla)."
*Qədr
gecəsi olması ehtimal olunan gecələrdə oyaq qalmaq mütləqdirmi?
Elm əhli
buyurur:
Ramazanın
son on gecəsində oyaq qalaraq ibadət etmək sünnədir, amma Qədr gecəsinin
savabını əldə etmək üçün şərt deyil. Hər hansısa bir müsəlman gecənin bir hissəsini
ibadət edib, sonra yatarsa və həmin gecə Qədr gecəsinə uyğun gələrsə, həmin gecənin
savabını əldə etməsi ümid edilir.
*Axı
Quran hissə-hissə nazil olub, bəs necə olur ki, Allah onun Qədr gecəsi nazil
olduğunu deyir:
Böyük
səhabə İbn Abbas (Allah onlardan razı olsun) belə demişdir:
Quran
bütöv bir şəkildə dünya səmasına Qədr gecəsində nazil edilib. Bundan sonra isə iyirmi
il ərzində nazil edilib və bu ayəni oxudu:
وَقُرْآنًا
فَرَقْنَاهُ لِتَقْرَأَهُ عَلَى النَّاسِ عَلَىٰ مُكْثٍ وَنَزَّلْنَاهُ تَنْزِيلًا
Quranı
insanlara aramla oxuyasan deyə, Biz onu hissələrə ayırıb tədriclə nazil etdik.
(İsra, 106)
Bax: Əbu
Ubeyd "Fədailul Quran" səh. 367. səhihdir.
Sonda
həmd olsun aləmlərin Rəbbi olan Allaha.
